Nematerijalna imovina postaje sve važniji dio poslovanja modernog društva. Razlog tome je što se sve više novostvorene vrijednosti razvijaju znanjem, a manje materijalnim resursima i radom u proizvodnji.
Usluge procjene vrijednosti nematerijalne imovine vršimo u skladu sa IVS Standardima procjene i Pravilnikom o metodologiji za procjenu vrijednosti imovine.
Nematerijalna ulaganja odnosno nematerijalna imovina: brendovi/žigovi, patenti, licence, gudvil, i sl. može se procjenjivati primjenom sljedećih pristupa procjene:
- Troškovni pristup
- Tržišni pristup
- Prinosni pristup
Troškovni pristup se zasniva na principu supstitucije, pri čemu se polazi od pretpostavke da racionalan kupac neće za konkretnu imovinu platiti cijenu višu nego što bi bilo potrebno da iznova nabavi imovinu koja bi imali istu upotrebnu vrijednost kao procjenjivana imovina.
Tržišni pristup bazira se na direktnom upoređivanju prodajnih cijena i/ili ponuđenih cijena na tržištu za imovinu sličnih karakteristika ili upoređivanjem tržišne vrijednosti poslovnog subjekta sa tržišnom vrijednošću uporedivih poslovnih subjekata.
Prinosni pristup procjene se zasniva na principu anticipacije. U skladu sa ovim principom, tipični investitor/kupac na tržištu će investirati samo u onu imovinu/kapital od koje očekuje buduće prilive, odnosno buduće koristi.
Prije donošenja odluke koja metoda procjene je primjenljiva za konkretno nematerijalno sredstvo koje je predmet procjene, ovlašćeni procjenjivači razmatraju sljedeće:
- definiciju nematerijalnog sredstva u skladu sa zakonom i međunarodnim standardima, kao i da li predmetno sredstvo zadovoljava kriterijume za identifikaciju i prepoznatljivost nematerijalnog sredstva (odvojivost ili nastanak po osnovu ugovornih ili drugih zakonskih prava, mogućnost kontrole, odnosno da se ostvari korist od predmetnog sredstva);
- ukoliko se procjena radi za svrhe finansijskog izvještavanja, neophodno je da bude u skladu sa Međunarodnim računovodstvenim standardom 38 – Nematerijalna imovina.
- kojoj kategoriji pripada nematerijalno sredstvo, kao i metodologiju koja je propisana za kategoriju kojoj nematerijalno sredstvo pripada:
1) kategoriji nematerijalnih sredstava vezanih za marketing;
2) kategoriji nematerijalnih sredstava vezanih za korisnike;
3) kategoriji nematerijalnih sredstava koja je zasnovana na ugovorima;
4) kategoriji tehnoloških nematerijalnih sredstava, ili
5) kategoriji nematerijalnih sredstava vezanih za umjetnost.
- period korisnog vijeka nematerijalnog sredstva i da li predmetno nematerijalno sredstvo ima ograničeni ili neograničeni vijek trajanja;
- sva prava, privilegije ili uslove koji su u vezi sa nematerijalnim sredstvom koje je predmet procjene;
- da li postoje raspoloživi podaci o trgovanju sa istim ili sličnim nematerijalnim sredstvima;
- buduće ekonomske koristi (prihodi ili uštede troškova), koje vlasnik može ostvariti od konkretnog nematerijalnog sredstva i rizik tj. vjerovatnoću realizacije takve buduće ekonomske koristi po osnovu kontrole, odnosno vlasništva nad tim nematerijalnim sredstvom;
- informacije o troškovima sticanja ili kreiranja nematerijalnog sredstva i slično.