Maddi olmayan varlıklar, modern toplumun işleyişinde giderek daha önemli bir parça haline gelmektedir. Bunun nedeni, yeni yaratılan değerlerin giderek daha fazla bilgiyle, daha az maddi kaynaklar ve üretimdeki emekle gelişmesidir.
Maddi olmayan varlıkların değerlemesi hizmetlerini IVS Değerleme Standartları ve Varlık Değerleme Metodolojisi Yönetmeliği’ne uygun olarak sunmaktayız.
Maddi olmayan yatırımlar yani maddi olmayan varlıklar: markalar/ticari markalar, patentler, lisanslar, itibar (goodwill), vb. aşağıdaki değerleme yaklaşımları kullanılarak değerlendirilebilir:
- Maliyet Yaklaşımı;
- Piyasa Yaklaşımı;
- Gelir Yaklaşımı.
Maliyet yaklaşımı, ikame ilkesine dayanır ve burada, makul bir alıcının belirli bir varlık için, değerlendirilen varlıkla aynı kullanım değerine sahip bir varlık edinmek için yeniden edinme maliyetinden daha yüksek bir fiyat ödemeyeceği varsayımına dayanılır.
Pazar yaklaşımı, benzer özelliklere sahip varlıklar için piyasa satış fiyatları ve/veya teklif edilen fiyatların doğrudan karşılaştırılmasına veya ticari birimin piyasa değerinin karşılaştırılabilir ticari birimlerin piyasa değeriyle karşılaştırılmasına dayanır.
Gelir yaklaşımı, beklenti ilkesine dayanır. Bu ilkeye göre, tipik bir yatırımcı/alıcı piyasada yalnızca gelecekteki nakit akışları veya gelecekteki faydalar beklediği varlık/sermaye için yatırım yapacaktır.
Bir maddi olmayan varlık için hangi değerleme yönteminin uygulanacağına karar verilmeden önce, yetkili değerleyiciler aşağıdaki hususları değerlendirir:
-
Yasa ve uluslararası standartlara göre maddi olmayan varlık tanımı, ayrıca değerlendirilen varlığın maddi olmayan varlık olarak tanımlanıp tanımlanmadığının belirlenmesi (ayrılabilirlik veya sözleşmeye dayalı veya diğer yasal haklar, kontrol sağlanabilirlik, yani varlıktan yararlanma olasılığı);
-
Eğer değerleme finansal raporlama amacıyla yapılıyorsa, Uluslararası Muhasebe Standardı 38 – Maddi Olmayan Varlıklar ile uyumlu olması gerekmektedir;
-
Maddi olmayan varlığın ait olduğu kategori ile ilgili belirleme ve ilgili kategoriye yönelik belirlenmiş metodoloji:
-
Pazarlama ile ilgili maddi olmayan varlıklar kategorisi;
-
Kullanıcılar ile ilgili maddi olmayan varlıklar kategorisi;
-
Sözleşmelere dayalı maddi olmayan varlıklar kategorisi;
-
Teknolojik maddi olmayan varlıklar kategorisi;
-
Sanat ile ilgili maddi olmayan varlıklar kategorisi;
-
-
Maddi olmayan varlığın faydalı ömrü ve varlığın sınırlı mı yoksa sınırsız bir ömre sahip olduğu;
-
Değerlemesi yapılan maddi olmayan varlık ile ilişkili tüm haklar, ayrıcalıklar veya koşullar;
-
Aynı veya benzer maddi olmayan varlıkların ticaretine dair mevcut veriler olup olmadığı;
-
Gelecekteki ekonomik yararlar (gelirler veya maliyet tasarrufları), varlık sahibi tarafından bu maddi olmayan varlıktan elde edilebilecek potansiyel yararların riski ve bu yararların gerçekleşme olasılığı;
-
Maddi olmayan varlığın edinim veya yaratılma maliyetleri gibi bilgiler.